Module 2 – EFT the Basics

Heb je vaak hoofdpijn? Stress? Pieker je veel? Een stevige innerlijke criticus? Imposter syndrome? Vaak onzeker? Iets naars meegemaakt waar je angstig door bent geworden en wat je ver weg hebt gestopt? Lage eigenwaarde? Zie je veel beren op de weg? Heb je slaapproblemen? Paniekaanvallen? Saboteer je jezelf regelmatig? EFT kan je helpen om deze mentale, emotionele, fysieke en traumatische blokkades te doorbreken.

EFT staat voor Emotional Freedom Techniques. Dat klinkt misschien een beetje zweverig, maar dat is het echt totaal niet. Het is heerlijk concreet, lichaamsgericht en als je het goed toepast, zul je snel positieve resultaten merken. De techniek is een combinatie van exposure-techniek, cognitieve therapie en acupressuur en is in de verte verwant aan EMDR. Oorspronkelijk komt EFT, net als EMDR, uit de hoek van de traumatherapieën. Tegenwoordig wordt EFT wereldwijd veel gebruikt door coaches, therapeuten en psychiaters. Voor prestatieverbetering bijvoorbeeld binnen de topsport en het bedrijfsleven. Door artiesten en andere podiumbeesten. Maar ook bij de politie, in ziekenhuizen, bij defensie en de brandweer wordt EFT ingezet voor het verwerken van heftige gebeurtenissen of om mensen te kalmeren die net iets heftigs hebben meegemaakt.

Met EFT kun je fysieke pijn, nare gebeurtenissen en belemmerende overtuigingen, gedachten en emoties aanpakken én je systeem uit helpen, zonder er heel veel over te praten. Praten geeft inzicht, bewustwording, maar je blokkade ‘wegpraten’, dat lukt vaak niet. Op een gegeven moment weet je hoe iets zit, waar het vandaan komt, en dan voel je je nog steeds klote of niet goed genoeg. That’s where EFT comes in.

Hoe werkt EFT?
EFT is heel makkelijk. EFT is letterlijk een klopronde. Je klopt op bepaalde punten op je hoofd, gezicht en bovenlichaam terwijl je je inleeft in een specifiek moment dat jou stress geeft. En met stress bedoel ik: het rotgevoel dat jij krijgt op het moment dat een mentale, emotionele, fysieke of traumatische blokkade de kop opsteekt. Een moment waarop jij je niet goed genoeg voelt of afgewezen wordt. Je stress voelt in je lichaam, pijn of last van een fysieke klacht hebt.

Dit is het moment dat jouw fight, flight, freeze reactie aan gaat. Je merkt dit vaak direct aan je lichaam. Er worden namelijk direct allerlei stresshormonen aangemaakt omdat de rookmelder van je brein (de Amygdala) een seintje geeft dat er gevaar dreigt. Of dit nou reëel gevaar is of slechts een gedachte, dat maakt voor je brein niks uit.

Je hartslag en je bloeddruk gaan omhoog, je adem zit meteen in je keel. Spieren spannen zich aan. Je krijgt een droge mond, gaat zweten, het bloed trekt uit je gezicht weg. Rationeel nadenken gaat ook opeens minder goed.

Je spijsvertering en immuunsysteem gaan op een laag pitje (die heb je immers niet nodig als jij over de steppe weg moet rennen voor een sabeltandtijger…thanks hè oerbrein!). Dit verklaart ook waarom maag- en darmklachten vaak met stress samenhangen.

Maar ook bijvoorbeeld koude handen en voeten kunnen een signaal zijn dat je stressreactie aan staat. Al het bloed wordt immers naar je grote spieren gepompt om te kunnen vechten of vluchten, waardoor de doorbloeding in je uiteindjes beroerd is. Al deze reacties kunnen in verschillende gradaties ‘aan’ staan. Bij de één staan alle seinen meteen op rood en bij de ander is het meer een sluimerende fysieke of mentale onrust. Ontzettend knap dat je systeem dit allemaal automatisch doet. Tegelijkertijd strontvervelend natuurlijk.

EFT to the rescue
Deze flight, fight, freeze reactie is precies het mechanisme waar EFT op ingrijpt. Door het herbeleven van het moment waarop je last hebt van je blokkade, zet je je stress goed aan. Door het kloppen activeer je juist de ontspanningsreactie van je lichaam. Hiermee leer je jouw amygdala (die rookmelder van je brein) als het ware opnieuw, wat wel en niet veilig is. Door het kloppen verbreek je de koppeling tussen het vervelende moment en jouw emotionele reactie. Dus in plaats van dat je angst, woede, verdriet of fysieke onrust voelt, is het neutraal geworden.

In een notendop is dit hoe je met EFT jouw persoonlijke stresspatroon opruimt. Komende weken neem ik je in stappen mee door het proces. Zodat het haalbaar en behapbaar voelt. Maak je ook geen zorgen dat je al die duizenden stressvolle momenten in je leven zou moeten ‘weg kloppen’. 5-20 momentjes per ‘stresslijn’ is voldoende. Hierover vertel ik je meer in module 4.

The Basics
In de filmpjes hieronder neem ik je mee in de basics van EFT. Korte video’s waarin ik de verschillende elementen van de methode aan je leer.

De kloppunten
1. Het karatepunt (de zijkant van je hand)
2. Op je hoofd (op je kruin met een vlakke hand)
3. Begin van je wenkbrauwen (met één vinger aan beide kanten)
4. Zijkant van je ogen (met één vinger aan de buitenkant van je
oog, aan beide kanten)
5. Onder je ogen (met één vinger op de rand van je oogkas, recht onder je pupil)
6. Onder je neus (in dat gleufje)
7. Op je kin (in het kuiltje)
8. Op je sleutelbeenpunten (met een vuist of twee handen, op de
koppen van je sleutelbenen, vrij hoog)
9. Onder je arm (bij vrouwen ongeveer ter hoogte van je bh-bandje,
een handbreedte onder je oksel).

De opstartzin

De opstartzin heeft een vaste formule. Je formuleert hem zo, dat hij helemaal passend is voor wat jij op dit moment ervaart als jouw stressreactie aan staat. Je stressreactie = je fight, flight, freeze reactie die aan gaat in een specifiek moment. Bijvoorbeeld door iets wat je denkt, een conclusie die je trekt over jezelf, je bedrijf of de wereld om je heen. Alles wat je voelt, gebruik je om je opstartzin te maken. Terwijl je tegelijkertijd in het specifieke momentje stapt waar je dit allemaal bij voelt.

‘Ook al voel ik…(angst/woede/verdriet), dat voel ik …(plek in je lichaam, de kwaliteit van de sensatie bijv. bonkend / kloppend / drukkend / alsof ik geen adem krijg), het is nu een …(cijfer 0-10) en daarbij accepteer ik mezelf helemaal’

De geassocieerde herbeleving

In het filmpje leg ik het al uit. De geassocieerde herbeleving betekent dat je in een bepaalde herinnering stapt alsof het nu gebeurt. Met EFT werken we met specifieke momenten die jouw stressreactie aanzetten. We gaan niet praten over die momenten, we gaan ze niet analyseren of erover nadenken. Nee, we stappen erin. Alsof het nú gebeurt. Hoe doe je dat?

Als het veilig voelt, sluit je je ogen. Je laat je kin een klein beetje naar je borst zakken (zo verbind je je nog beter met je gevoel). Je stapt nu weer in het moment waarop je je niet goed genoeg voelt, waarin iets vervelends tegen je gezegd wordt door iemand, waarop je een mail ziet binnenkomen van die ene lastige klant, etc. Precies dat moment, daar stap je in, zo goed en zo kwaad als het gaat. Je kijkt door je eigen ogen. Het gebeurt nu. Je bent weer daar. Op precies dezelfde plek en in precies dezelfde situatie. Waar ben je nu? Wat ben je aan het doen? Op welk moment gaat precies dat nare gevoel of die negatieve emotie aan? Zie, voel, hoor, ruik, proef weer alles wat je op dat moment ook binnenkreeg aan input van je zintuigen. Neem alle details van het moment in je op en probeer het echt te beleven alsof het nu gebeurt.

De hele klopronde & je favoriete kutmomentje

Je bent nu helemaal geassocieerd (als het ware in het filmpje gestapt, waarin je stressreactie aan staat). Je zit er helemaal in en beleeft de gebeurtenis weer opnieuw. Je ziet het door je eigen ogen. Bepaal nu de hoogtepunten of ‘pieken’ in je filmpje. Vaak is het niet één ding waar je stressreactie van aan schiet.

In het voorbeeld van een rottig klantmailtje kan piek 1 bijvoorbeeld zijn: het moment waarop je de ‘ping’ hoort van een nieuw mailtje en de naam van je klant verschijnt bovenaan je inbox. Dan heb je nog geen letter gelezen, maar alleen die eerste indruk zorgt er al voor dat je hart in je keel klopt en je druk op je borst voelt. Piek 2 is dan bijvoorbeeld: het daadwerkelijke lezen van de mail waarin je klant loopt te zeuren en jij het gevoel hebt dat je iets niet goed gedaan hebt. Je voelt je afgewezen en denkt ‘zie je wel…’. Deze conclusies maken je verdrietig en angstig. Piek 3 kan het moment zijn waarop jij een mail terug zit te tikken en constant twijfelt over wat je moet zeggen. Hierdoor gaat weer dat gevoel van ‘niet goed genoeg zijn’ aan, waardoor je je weer angstig voelt.

Begin bij piek 1. Zie het weer allemaal levendig, door je eigen ogen voor je. Zie en hoor die mail binnenkomen. Lees die naam van die klant. Ga voelen. Wat gebeurt er nu in je lichaam? Waar voel je het? Wat is de kwaliteit van die fysieke sensaties? Drukt het? Klopt het? Bonkt het? Welke emotie zou het kunnen zijn? Zit het in de angst-, boos- of verdriethoek?

Onderscheid hier conclusies (ik voel me afgewezen, ik ben niet goed genoeg, ik doe het ook nooit goed) en emoties & fysieke sensaties (angst, woede, verdriet, schaamte, schuld, walging). Hoe meer je werkt op fysieke sensaties en emoties hoe beter EFT werkt. Je gaat daarmee namelijk echt uit van je lichaam en jouw reactie in dit moment. In plaats van dat je met je bewuste brein en je linkerhersenhelft conclusies gaat zitten trekken. Dat is niet de plek in je brein waar je emoties gereguleerd worden en dus ook niet waar je de blokkade of stress kunt oplossen.

Merk je dat er veel gedachten en conclusies opkomen? Blijf steeds teruggaan naar je lichaam en de fysieke sensaties. Dit vergt oefening, dus probeer jezelf hier ruimte in te geven. Je mag dit leren, je hoeft het niet meteen te kunnen. Denk aan mediteren, daarbij mag je ook steeds je monkeybrain lekker laten tetteren en steeds terugkeren bij je ademhaling. EFT werkt precies zo. Focus op wat je voelt in je lichaam, niet op het ‘verhaal’. De echte emotie duurt maar een paar seconden. Alles waar je langer last van hebt en waar je spanning door vasthoudt, is het verhaal dat jij jezelf steeds opnieuw vertelt en die aloude conclusies.

Dus stap in piek 1, bepaal voor de opstartzin: wat voel ik? Welke emotie? Waar voel ik het in mijn lichaam? Welk cijfer heeft het tussen 0-10? En sluit af met dat je jezelf accepteert. ‘Ook al voel ik deze angst, het drukt op mijn borst, ik kan bijna geen adem halen. Het is nu een 9 en toch accepteer ik mezelf’.

Doe de klopronde. Op elk kloppunt klop je zo’n 5-7 keer terwijl je de afwisselend zegt: waar je het voelt in je lichaam en wat de emotie is (‘mijn angst’ – ‘ik voel het op mijn borst’ etc.). Na een rondje kloppen, stap je weer precies in hetzelfde moment geassocieerd in je filmpje. Bepaal opnieuw wat je voelt, waar je het voelt, welk cijfer en sluit af met zelfacceptatie. Deze klopronde herhaal je steeds opnieuw. Na elk rondje kloppen, stap je weer opnieuw in de situatie en ga je weer voelen. Dit doe je tot het cijfer uiteindelijk 0 is en je niets meer voelt bij deze specifieke piek. Bij twijfel of nog een klein kriebeltje onrust of spanning: doorkloppen!

Als piek 1 helemaal uitgedoofd is, ga je door naar piek 2 en vervolgens piek 3. Heeft je blokkade maar 1 piek, helemaal goed, dan klop je die tot 0.

Op het moment dat je alle pieken tot 0 hebt geklopt. Stap je nog één keer in het begin van je filmpje en loop als het ware de hele situatie nog eens door. Dit is een heel belangrijk onderdeel van EFT: het testen. Doe echt je best om er nog iets bij te voelen. Zet de gebeurtenis als het ware maximaal, in dolby surround en technicolor, aan. Gebeurt er niks meer, dan ben je klaar. Vind je toch nog iets, doe hier dan weer EFT op, tot het helemaal rustig is en je er echt helemaal niets, nada meer bij voelt.

Je kunt je voorstellen dat er heel veel verschillende blokkades zijn. De ene keer is het een klein dingetje, klop je vijf minuten en klaar is Kees. Een andere keer is het groter, met meerdere pieken. Je merkt bijvoorbeeld dat het raakt aan veel oude dingen. Op zo’n moment kan het langer duren of lastiger voelen om dit momentje helemaal tot 0 te kloppen. Probeer zo goed en zo kwaad als het gaat dit moment toch tot 0 te kloppen en maak er even een notitie van als het ‘groot’ voelt. In de komende modules laat ik je zien, hoe je met dit soort grotere blokkades en langere stresslijnen kunt werken. Oefen eerst de basis, zodat je die goed onder de knie hebt, voor je verder gaat.